Odzyskanie niepodległości 11 listopada 1918r. oraz wycbuch 27 grudnia 1918 powstania listopadowego doprowadziły do odzyskanie przez polskę niepodległości z przyłączoną do niej Wielkopolską.
Rok 1919 przyniósł ważną
zmianę w procesie nauczania dzieci niemieckie uczono w języku niemieckim, a
dzieci polskie w języku polskim. Oddział katolicki z językiem polskim liczył
przeciętnie 70 dzieci, a oddział ewangelicki z językiem niemieckim 40 dzieci. W
tym samym roku władze polskie zażądały, by urzędnicy państwowi złożyli
przysięgę państwową ci którzy tego nie uczynili otrzymali wypowiedzenie posady.
Pracujący w tutejszej szkole nauczyciel Erdman również nie złożył tej przysięgi
wobec czego otrzymał wypowiedzenie posady. W 1921r. wprowadzono naukę dwu
zmianową do południa do szkoły chodziły dzieci polskie, a popołudniu dzieci
niemieckie. Przy czym te ostatnie miały jeszcze dodatkowo 2 godziny języka
polskiego.
Od 1 stycznia 1921r. nauczycielem w
Sowinie Błotnej został Kufledt.
Rozporządzenie z dnia 7 września
1921r. ustaliło ostatecznie charakter szkoły w Sowinie Błotnej na katolicko
polski z oddziałem ewangelicko-niemieckim.
W dniu 9 września 1921r.
miało miejsce ważne wydarzenie dla tutejszych mieszkańców. Powiat pleszewski, a
także parafię w Sowinie odwiedził pierwszy Prymas Polski Odrodzonej kardynał
Edmund Dalbor.[1] „Poczyniono gorączkowe przygotowania na godne przyjęcie księcia
Kościoła. Ubogi kościółek parafialny przybrano uroczyście w zieleń i różne
ozdobne rzeczy, napisy itp. Odświętnie i majestatycznie odbijała się jego stara
i poważna fizjonomia, wcale nie tak jakby już kilka pokoleń ludzkich
przetrwała” . Po przemowie i po krótkiej mszy świętej ks. Kardynała
odwieziono do pałacu ordynata Taczanowskiego w Taczanowie na nocleg. W
niedzielę kardynał Dalbor celebrował mszę świętą i udzielał sakramentu
bierzmowania. W poniedziałek 11 września ks. Kardynał odpytywał miejscowe
dzieci z religii, a po południu opuścił miejscową parafię udając się do Koryt.
Jesienią 1921r. w
najbliższej okolicy szalała czerwonka. Podczas epidemii czerwonki średnio 1/3
dzieci nie chodziła do szkoły. W wyniku epidemii zmarła trójka dzieci ze szkoły
w Sowinie Błotnej byli to: Kazimiera Pomiecińska lat 10, Helena Michalak lat 5,
i chłopiec Janczak lat 7. Epidemię zakończyły grudniowe mrozy.
Dnia 1 października
1921r. miał miejsce pierwszy powszechny spis ludności w Polsce niepodległej. Wg
spisu liczba ludności Sowiny Błotnej wynosiła wówczas 450 osób.
W roku szkolnym 1923/1924
zlikwidowany zostaje oddział ewangelicko-niemiecki, a dzieci niemieckie zostały
wcielone do grupy polskiej. W okresie międzywojennym na terenie szkoły lub w
Domu Katolickim w Sowinie odbywały się liczne uroczystości. Spośród nich należy
wymienić: rocznice uchwalenia Konstytucji 3 maja, Święto odzyskania
niepodległości 11 listopada, imieniny marszałka Józefa Piłsudskiego, imieniny
Prezydenta Ignacego Mościckiego. Z kroniki szkolnej możemy dowiedzieć się jak
wyglądał program takich uroczystości np. uroczystość z okazji imienin marszałka
Piłsudskiego miała następujący porządek:
1. Śpiew „Boże coś
Polskę”
2. Deklamacja pt. „Piłsudski”
Henryka Zwierzchowskiego, wygłosiła Maria Jamrozikówna z kl. V
3. Wykład „Młode lata Piłsudskiego
i walka z wrogiem” - kierownik szkoły
4. Śpiew „Naprzód drużyna
strzelecka”
5. Wiersz „Naczelnikowi w hołdzie” wygłosiła Olga
Chruszczówna z kl. IV
6. Śpiew „Jedzie, jedzie
na kasztance”
7. Deklamacja.
„Naczelnikowi” wygłosiła Ł. Kucharska z oddz. III
8. Śpiew „Kadrówka”
9. Śpiew „Jeszcze Polska”
10. Śpiew „Legiony”
Jako ciekawostkę należy wymienić
uroczystość jaka odbyła się 20 maja 1920r. w tym dniu obchodzono święto szkolne
na cześć emigracji polskiej w Ameryce. Starano się w ten sposób podziękować za
okazaną pomoc rodakom za oceanem.
W okresie międzywojennym
nauczyciele z terenu powiatu biorą udział w konferencjach nauczycielskich
szczebla powiatowego i rejonowego, które organizowane są w różnych szkołach. W
trakcie tych konferencji nauczyciele uczestniczą w lekcjach, a następnie
wysłuchują referatów. Liczba tych konferencji jest różna i wynosi od 2 do 4 w
roku szkolnym.
Kolejne lata szkolne
przynoszą spadek liczby dzieci. W roku szkolnym 1925/1926 było w szkole 93
uczniów, a w roku szkolnym 1926/1927 do szkoły chodziło 88 dzieci. Jak słusznie
zauważa piszący kronikę szkolną nauczyciel przyczyną spadku liczby dzieci była I
wojna światowa. Potwierdzeniem tych słów mogą być podane liczby urodzin dzieci:
gdy w 1913r. urodziło się ich 22, to w 1916r. liczba ta wynosiła zaledwie 6.
W kronice szkolnej możemy również
przeczytać o warunkach atmosferycznych jakie były w niektórych latach. Możemy
przeczytać m.in. o zimie w roku szkolnym 1927/1928, że była ona mroźna i
ciężka. Mróz zaczął się w połowie listopada, a odwilż nastąpiła pod koniec
marca. Anomalię pogodową przyniósł dzień 17 kwietnia 1928r. kiedy to rozszalała
się od samego rana zamieć jakiej nie było podczas całej zimy. Śnieg w wyniku
zamieci sięgał do wysokości płotów. Jest ostrzejsza była zima w roku następnym
1928/1929, która wyrządziła duże szkody w sadach i na kolei. Dobrze przetrzymały zimę zboża dzięki dużej
warstwie śniegu. Śniegu było tak dużo,
że komunikacja z Pleszewem była całkowicie przerwana, a do miasta nawet saniami
ciężko było dojechać.
W dniu 1 września 1929r. nowym
kierownikiem szkoły został Józef Kosiński.
Szkoła w Sowinie Błotnej była również
lokalem wyborczym w wyborach do sejmu i senatu II Rzeczypospolitej. Podczas
wyborów do sejmu w dniu 16 listopada 1930r. na 257 uprawnionych do głosowania udział
wzięło 241 osób. Najwięcej głosów zdobył wówczas Centrolew (110), Narodowa
Demokracja (54), Lista niemiecka (43) i BBWR (35). W wyborach do senatu na 181
uprawnionych głosowało
W 1919 r. z poszczególnych organizacji
młodzieżowych pracujących przy parafiach utworzono Stowarzyszenie Młodzieży
Polskiej jeden z oddziałów istniał również w Sowinie. Program tych Stowarzyszeń
od samego początku był bardzo bogaty i wszechstronny, toteż tysiące młodych
wstępowało w ich szeregi. Były to najliczniejsze, obok harcerstwa, organizacje
w II Rzeczypospolitej. Przykładem jednej z wielu form działalności
stowarzyszenia może być wystawienie sztuki „Gwiazda Syberii” w dniu 1 II 1931r.
w sali Domu Katolickiego w Sowinie.
Inną organizacją
działającą w tutejszym regionie był Związek Strzelecki, który powołano do życia
10 maja 1934r. Związek liczył 19 osób. Członkowie Związku odbywali szkolenia z
przysposobienia wojskowego, które w szkole prowadził kapral rezerwy p.
Bogaczyk. Na szkolenie to Związek Strzelecki otrzymał 10 karabinów z 70 pp. Ponadto
członkowie związku organizowali wspólną choinkę i opłatek.
W Sowinie i Sowinie
Błotnej działała także Ochotnicza Straż Pożarna. Miejscowi strażacy wyróżniali
się nie tylko w akcjach pożarniczych lecz także na polu kultury. Przykładem na
to są przedstawienia jakie wystawili na sali w Domu Katolickim w Sowinie w dniu
15 II 1931r. Ochotnicza Straż Pożarna z Sowiny Błotnej przedstawiła komedię
„Nagrodzona dzielność” oraz farsę „Chwała Bogu stół nakryty”. Sztuki
wyreżyserował kierownik szkoły Józef Kosiński. Dnia 14 sierpnia 1932r. miało
miejsce poświęcenie „sikawki i remizy strażackiej tutejszej gminy”. Podpisanie
aktu erekcyjnego odbyło się w szkole.
W dniu 3 lipca tutejszą
parafię wizytował biskup gnieźnieński Antoni Laubitz. Następnego dnia w
obecności ks. Biskupa odbył się egzamin uczniów z katechezy.
3 maja 1935r. 30 uczniów z miejscowej
szkoły brało udział w wycieczce do Pleszewa do kina „Czar” na film pt. „Noc
cudów”.
12 maja 1935r. zmarł marszałek
Józef Piłsudski dla uczczenia jego pamięci nauczyciele i dzieci przez sześć
tygodni nosili opaski żałobne. 18 maja, w dniu złożenia zwłok marszałka w
kaplicy wawelskiej wszyscy wzięli udział w uroczystej mszy żałobnej i akademii, które odbyły się w Sowinie.
Kolejne lata szkoły i
miejscowości upływały spokojnie. Wypełniały je różne uroczystości szkolne i
konferencje nauczycielskie. Niestety nie są na zbyt dobrze znane wydarzenia z
lat 1938/1939, ponieważ z kroniki szkolnej wyrwano karty z zapiskami z tych
lat. Po tylu latach trudno wskazać sprawcę tego czynu, można jednak przypuszczać,
że uczyniono to aby zatrzeć ślady kolaboracji jaką prowadzono z Niemcami.
[1] Edmund Dalbor (1869-926) ur. się w Ostrowie Wlkp., zmarł w 1926r. w Poznaniu. Święcenia kapłańskie przyjął w Rzymie w 1893r. w 1915r. został arcybiskupem gnieźnieńskim, a w 1919r. otrzymał kapelusz kardynalski.
[2] Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (BBWR) to
organizacja polityczna okresu międzywojennego w Polsce utworzona w roku 1928
przez Walerego Sławka. Skupiała drobniejsze ugrupowania polityczne i grupy
mniejszości narodowych, a także zwerbowała kilku posłów z Polskiej Partii
Socjalistycznej i PSL "Piast". Centrolew – sojusz partii centrowych i
lewicowych zawiązany w 1929 r. w celu zwalczania dyktatury Józefa Piłsudskiego.
W czerwcu 1930 partia Centrolewu proklamowała m.in. "walkę o usunięcie
dyktatury Józefa Piłsudskiego, aż do zwycięstwa" oraz chciała powołania
"rządu zaufania" sejmu i społeczeństwa. Władze sanacyjne zaczęły
zdecydowanie przeciwdziałać. 25 sierpnia 1930 powołano nowy rząd którego
premierem został sam Piłsudski. 30 sierpnia prezydent Ignacy Mościcki rozwiązał
sejm i senat i zarządził nowe wybory. 10 września nastąpiły aresztowania aktywnych
polityków opozycji, oraz dalsze represje. Miało to wpływ na wybory, które
przyniosły Centrolewowi dotkliwą porażkę. Spowodowało to całkowity rozpad
Centrolewu.